İstinye Üniversitesi (İSÜ) İş Sağlığı ve Güvenliği Ana Bilim Dalı Başkanı ve İş Güvenliği Uzmanı Prof. Dr. Fahri Erenel, Bolu’daki otel yangınına neden olabilecek noktaları anlatırken, yangın anında neler yapılması gerektiğine dair önerilerde bulundu.
Bolu Kartalkaya’da yaşanan otel yangını felaketinin ardından yangının neden çıktığı ve neden kontrol altına alınamadığı konuları tartışılmaya devam ediyor. İstinye Üniversitesi (İSÜ) İş Sağlığı ve Güvenliği Ana Bilim Dalı Başkanı ve İş Güvenliği Uzmanı Prof. Dr. Fahri Erenel, Bolu’daki otel yangınına neden olabilecek noktaları anlattı. Otelin ‘Binaların Yangından Korunması Hakkındaki Yönetmeliğine’ göre düzenlenmemiş olmasının nedenler arasında olduğuna dikkat çeken Erenel, yangın anında neler yapılması gerektiğine dair önerilerde de bulundu.
“Otelin yönetmeliğe göre düzenlenmemiş olması nedenler arasında”
Prof. Dr. Fahri Erenel Kartalkaya otel yangınındaki sorunla ilgili şunları söyledi:
“Sorun mevzuatta açık olarak yer verilen tedbirlerin alınmaması ve denetimden sorumlu olanların veya birimlerinde bu konuyu ihmal etmeleridir. Otelin ‘Binaların Yangından Korunması Hakkındaki Yönetmeliğine’ göre düzenlenmemiş olması nedenler arasında. Yönetmeliğe göre şunlar olmalı: Yangına dayanıklı malzemelerin kullanılması, acil yönlendirme, acil kaçış merdivenlerinin mevcudiyeti ve yangına dayanıklılığı, ihbar butonları, kaçış koridorları, alarm, uyarı, söndürme ve duman kontrol sistemlerinin mevcudiyeti dahil. Az tehlikeli işyeri de olsa bir iş güvenliği uzmanı ile çalışma zorunluluğu bulunuyor. Bu uzman tarafından gerekli tespitlerin yapılmış olmaması veya yapılsa bile uygulama sorumluluğu olan işverenin buna riayet etmemesi nedenler arasında. Risk değerlendirmesini sürekli olarak yapmak veya yaptırmak işverenin sorumluluğundadır. Bu değerlendirmenin yapılmadığı veya yapılmış olsa bile yer verilen konulara uyulmadığı görülüyor. Acil durum planının mevcut olsa bile tatbikatlarla ne ölçüde uygulandığı ve tatbikat sonuçlarının kayıt altına alınıp alınmadığı önemli. Acil durum planına uygun bir ekip kurulup kurulmadığı, bu ekibin otelin 7/24 saat işlerliği dikkate alınarak oluşturulma, eğitim ve malzeme yeterliliğinin kontrolünün yapılma durumu. İtfaiye ile bir protokolün mevcudiyeti ve ortak bir senaryoya dayalı tatbikat yapılma durumunun yetersizliği. İş sağlığı ve güvenliği eğitimlerinin verilme şekli ve yeterliliği nedenler arasında sıralanabilir.”
Yangının hızla yayılmasının birçok nedeni olabilir
Yangının hızla yayılmasının muhtemel nedenlerine de değinen Erenel, şöyle konuştu:
“Yangına dayaklı malzemenin kullanılmamış olması. Yangın söndürme sistemlerinin yetersizliği. Acil uyarı ve tahliye sistemlerinin çalışmaması. Yangın nedeni ile kesilen elektrik yüzünden havalandırma sistemlerin çalışmaması nedeni ile karbonmonoksit gazının birikmesi. Acil durum planının uygulama yetersizliği. Başta mutfak çalışanları olmak üzere acil durumda hareket tarzı konusunda uygulamalı eğitim yetersizliği. İtfaiye ile iş birliğinin önceden tesis edilmemiş olması. Otel yangınları incelendiğinde yangınların büyük kısmını mutfak bölgelerinde çıktığı görülmektedir. Mutfak personelinin iş güvenliği eğitim yetersizliği. Risk değerlendirmesinin yapılmamış olması yapılmış olsa bile uygulanmayışı. İş güvenlik uzmanının yetersizliği veya uyarı yapmış olsa bile dinlenilmemiş olması.”
Önlem için neler yapılabilir
Genel olarak yaşam alanlarında ve toplu kullanım alanlarında yangına karşı ne gibi tedbirler alınabilir sorusuna ise Erenel, şu yanıtı verdi:
“Bu konuda dikkat edilmesi gereken hususlar şöyle: Binaların Yangından Korunması Yönetmeliği Hükümlerine aynen uyulması. Döşeme ve dış cephelerin yangın geciktirici kimyasal malzeme ile kaplanması. Bu tür riskli binaların otel odalarında pencereden sarkıtılabilen portatif açılır kapanabilen merdivenlerin bulundurulması. Odalarda acil kaçış maskeleri bulundurulması. Başta odalar olmak üzere perde, yatak örtüsü, halı vb. malzemelerin yangına dayanıklı olanlarının tercih edilmesi. Misafirlere 5-10 dakikalık bir hoş geldiniz çayı ile birlikte acil durumda ne yapacaklarının film ile anlatılması gerekir.”
“Yangın tüpü kullanmayı öğrenmek ve aile mensuplarına öğretmek gerek”
Konaklanacak otele gidilmeden önce bazı noktalara da dikkat edilmesi gerektiğini belirten Erenel, şunları söyledi:
“Bir otele gidilme planlandığında otelin acil durum konusunda yeterliliğinin sosyal medya veya medyadan incelenmesi gerekir. Otelin yangın çıkış koridor, kapı ve merdivenlerinin gündüz ve gece şartlarında tespiti ve aile ile kalınıyorsa gösterilerek anlatılması şart. Otel acil durum planının incelenmesi ve oda anahtarının hemen yanınızda bulundurulması da önemli detaylardan. Duman yukarıda biriktiğinden emekleyerek veya sürünerek çıkılması bir başka dikkat edilmesi gereken husus. Yangın tüpü kullanmayı öğrenmek ve aile mensuplarına öğretmek gerek.”
“Üstünüz tutuştuğunda yapılması gereken asla koşmamaktır”
Bulunduğunuz yerde yangın çıktığında yapılması gerekenlerle ilgili önerilerde bulunan Erenel, şöyle konuştu:
“Yangının önce bir yanma safhası vardır. Yanma safhası, yanıcı madde, yakıcı madde ve oksijenin bir araya gelmesi ile oluşan kimyasal bir reaksiyondur. Yanma kontrol edilmez ise kısa zamanda yangına dönüşür. Yangın, yanmanın kontrolden çıkmış halidir. Yapılması gereken bu üç unsurdan en az birinin diğer ikiliden uzaklaştırılmasıdır. Örneğin, odada yanma başlamış ise pencereyi açarsanız içeriye oksijen dolacağından yanmayı hızlı bir şekilde yangına çevirebilirsiniz. Aynı şekilde kapıda hızlıca açılmamalıdır. Üstünüz tutuştuğunda yapılması gereken asla koşmamaktır. Koşmak oksijene maruz kalma durumunuzu artıracaktır. Yere yatarak yuvarlanabilir veya üzerinize yorgan, pardösü vb. eşyayı koyabilirsiniz. Bir başkasının üzeri yanıyorsa aynı işlemi ona da yapabilirsiniz. Varsa kum veya su atabilirsiniz. Elektrik yangınlarında su kullanılmaması gerekmektedir. Yangın söndürme tüpü kullanmayı bilmek özellikle karanlık gibi görüş şartlarının zayıf olduğu durumlarda tatbikatlara alışkanlık kazanmak önem taşımaktadır.”
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı